Në një botë gjithnjë e më digjitale, edukimi mediatik është bërë aftësi jetike, veçanërisht për fëmijët. Edukimi mediatik i referohet aftësisë për të hyrë, analizuar dhe vlerësuar në mënyrë kritike mesazhet mediatike. Është një aftësi që mësohet, si leximi apo matematika, dhe është thelbësore në navigimin e peisazhit kompleks mediatik, i cili dhe vazhdimisht po ndryshon (US News, Media Literacy Now).
Obligueshmëria e edukimit mediatik në shkollë
Edukimi mediatik është i dobishëm meqë ndihmon nxënësit të bëhen konsumatorë më të mençur të mediave dhe prodhues përgjegjës të mediave të tyre. U mundëson nxënësve të mendojnë në mënyrë kritike, të vlerësojnë mesazhet mediatike dhe të pyesin për qëllimin e fjalëve dhe imazheve që shohin (Fresno Pacific University, Common Sense Media).
Ndikimi i teknologjisë në shëndetin mendor të fëmijëve
Me rritjen e teknologjisë, janë ngritur shqetësime rreth ndikimit të saj në shëndetin mendor të fëmijëve. Përdorimi i tepruar i teknologjisë është lidhur me çështje të ndryshme shëndetësore fizike dhe mendore si obeziteti, pagjumësia dhe ankthi (All 4 Kids, Regis College). Për më tepër, hulumtimet tregojnë se fëmijët që kalojnë çdo ditë nga shtatë orë në ekrane janë dy herë më të prirur të tregojnë shenja të ankthit dhe depresionit (MHAWNY).
Finlanda si model: edukimi mediatik efektiv
Finlanda me sistemin e saj arsimor inovativ, është duke udhëhequr në edukimin mediatik. Edukimi për media përbën një pjesë integrale të edukimit në qytetari në shkollat finlandeze, ku nxënësit mësojnë rreth fushatave të famshme të propagandës në histori dhe analizojnë në mënyrë kritike artikujt e lajmeve (Finland.fi).
Qasja e Finlandës ndaj edukimit në shkathësinë mediatike është gjithëpërfshirëse dhe me cilësi të lartë, duke siguruar që shkathësia mediatike të mos mësohet në izolim, por të përbëjë një pjesë integrale të kurrikulës (CIP, UNESCO).
Në Finlandë, shkathësia mediatike shihet si një kompetencë qytetare dhe është e rëndësishme për të gjithë që nga mosha e hershme. Kjo qasje është veçanërisht e dobishme pasi pajis fëmijët me aftësitë për të dalluar të pavërtetat dhe për të analizuar në mënyrë kritike përmbajtjen mediatike, e që është jetike në epokën digjitale ku dezinformimi mund të ketë efekte të dëmshme në shëndetin mendor (LinkedIn, Psychology Today).
Nga kjo që thamë, derisa teknologjia vazhdon të evoluojë, është jetike që t'i pajisim fëmijët me aftësitë për të naviguar në këtë peisazh digjital. Edukimi mediatik, siç tregon modeli finlandez, mund të luajë një rol shumë të rëndësishëm në promovimin e mendimit kritik, përmirësimin e shëndetit mendor dhe përgatitjen e fëmijëve për tu bërë qytetarë të informuar dhe me përgjegjësi digjitale.
===========================================
In an increasingly digital world, media education emerges as a crucial skill set for children, comparable to fundamental abilities like reading or mathematics. Media literacy, defined as the capacity to access, analyze, and critically assess media messages, is essential for navigating the complex landscape of digital information (US News, Media Literacy Now).
Recognizing the significance of media literacy, some educational systems are incorporating mandatory media education into their curricula. The primary goal is to empower young minds to be discerning consumers and producers of media content. By fostering critical thinking skills, students can better evaluate media messages, question the intentions behind words and images, and navigate the digital realm with a more informed perspective (Fresno Pacific University, Common Sense Media).
The rise of technology has prompted concerns about its impact on children's mental health. Excessive screen time has been linked to various physical and mental health issues, including obesity, insomnia, and anxiety. Research indicates that children spending extended hours on screens are more likely to exhibit signs of anxiety and depression (All 4 Kids, Regis College, MHAWNY).
Finland stands out as a model for effective media education, seamlessly integrated into its innovative education system. Media literacy is a cornerstone of citizenship education in Finnish schools, where students delve into historical propaganda campaigns and critically analyze news articles as part of the curriculum (Finland.fi).
The Finnish approach to media literacy education is notable for its comprehensiveness and high quality. Unlike standalone courses, media literacy is seamlessly woven into various subjects, ensuring a holistic educational experience (CIP, UNESCO).
In Finland, media literacy is regarded as a civic competence, essential for everyone from an early age. This perspective is particularly relevant in the digital age, equipping children with the skills to discern falsehoods and critically analyze media content, thereby safeguarding their mental health against the harmful effects of misinformation (LinkedIn, Psychology Today).
As technology continues to evolve, the imperative to equip children with the skills to navigate the digital landscape becomes even more pressing. The Finnish model demonstrates that media education can play a pivotal role in fostering critical thinking, enhancing mental well-being, and preparing children to be informed and responsible digital citizens.
